تکنولوژی های نو
انواع گلخانه
آوریل
در ابتدا با تعریف گلخانه شروع می‌کنیم. گلخانه که در زبان انگلیسی به آن Green House گفته می‌شود، محیطی است با اسکلت و چهارچوب، که دارای سقفی با پوشش شفاف مانند شیشه است. علت استفاده از این پوشش برای حبس کردن اثر گلخانه‌ای و انرژی خورشید است. گلخانه‌ها بعلت دارا بودن عوامل اصلی رشد گیاه مانند نور، دما، رطوبت و دی اکسید کربن شرایط را برای تولید محصول با کیفیت‌تر ایجاد می‌کنند و همچنین موجب می‌شوند تا گیاهان از سرما و گرمای شدید زمستان و تابستان و به طور کلی در مقابل خسارت ناشی از عوامل نامساعد در امان باشند.
از مهمترین مزایای کشت گلخانه‌ای میتوان به موارد زیر اشاره کرد
افزایش تولید محصول، امکان کاربرد کودها به صورت کنترل شده، نیاز به آبیاری کمتر و قابل کنترل، تولید در تمام فصل‌های سال، تولید میوه‌ها و سبزی‌های خارج از فصل، قابلیت کنترل مؤثر آفات و بیماریها، امکان مقاوم کردن گیاهان حاصل از کشت بافت، تولید اقتصادی و با صرفه، امکان اجرای کشت بدون خاک
چند نکته وجود دارد که در ایجاد گلخانه باید به آنها توجه کنیم
موقعیت گلخانه باید به شکلی باشد که بیشترین مقدار نور آفتاب را دریافت کند. گردش هوا باید به صورتی باشد که هوای تازه در نزدیکی برگ‌های گیاهان تأمین شده باشد.
کنترل شرایط محیطی به دلیل فرآیند فتوسنتز گیاهان مهم است، چون این موضوع به عواملی مانند دما، شدت نور، آب و مواد غذایی بستگی دارد.
آبیاری گلخانه به صورت بارانی یا قطره‌ای انجام می‌شود و این بستگی به نوع محصول دارد.
انوع گلخانه از نظر ابعاد و اندازه
گلخانه‌ها انواع مختلفی دارند که از نظر ابعاد و اندازه با یکدیگر متفاوت می‌باشند که میتوان بر اساس نوع کاربری و استفاده به چهار دسته زیر تقسیم نمود:
1-گلخانه آموزشی
2- گلخانه تحقیقاتی
3-گلخانه تفریحی و سرگرمی
4-گلخانه تجارتی
1- گلخانه‌های آموزشی: در زبان انگلیسی به این نوع گلخانه Teaching Greenhouse گفته می‌شود. هدف از احداث این نوع گلخانه‌ها این است که مراحل کاشت، داشت، برداشت و مدیریت گلخانه به کارآموزان و دانشجویان سپرده شود. فاصله بین ردیف‌های کشت جهت تردد کارآموزان بیشتر از سایر گلخانه‌ها می‌باشد. همچنین این گلخانه‌ها باید در تمام فصول سال قابل استفاده باشند.
2- گلخانه تحقیقاتی: در زبان انگلیسی به این نوع گلخانه Research Greenhouse گفته می‌شود. هدف از احداث این نوع گلخانه‌ها تحقیق و اصلاح ساختار ژنتیکی، کشت بافت، بررسی تأثیر پارامترهای دما، نور، CO² ، رطوبت و تهویه در رشد و نمو گیاه، بررسی انواع آلودگی‌های میکروبی، ویروسی، قارچی و آفات و بیماریها در گل و گیاه می‌باشد. تعبیه پنجره کناری و سقفی باید بصورتی باشد که هیچگونه درز و شکافی بین پنجره و محل نصب آن نباشد.
3- گلخانه سرگرمی و تفریحی: در زبان انگلیسی به این نوع گلخانه Hobby Greenhouse گفته می‌شود. هدف از احداث این گلخانه‌ها بیشتر برای نگهداری گلدان‌ها و درختچه‌های زینتی خانگی مورد است. شکل این گلخانه‌ها به علت استفاده از آنها در باغچه‌ها یا فضای باز منازل دارای اهمیت بوده و مساحت آنها با توجه به استفاده از فضای داخل برای پذیرایی یا استراحت، کوچک می‌باشد. اسکلت اصلی این گلخانه ها اکثراً از آهن گالوانیزه و پوشش آن نیز از شیشه و یا ورق‌های پلی کربنات است.
4- گلخانه تجاری: در زبان انگلیسی به این نوع گلخانه Commercial Greenhouse گفته می‌شود. هدف از احداث این گلخانه‌ها، تولید محصولات خارج از فصل تولید در فضای باز، حداکثر تولید در واحد سطح، کاهش هزینه تولید در واحد سطح نسبت به تولید در فضای باز، استفاده بهینه از نهاده‌های کشاورزی ( آب، بذر،کود، سموم و …)، استفاده از روش کشت هیدروپونیک (آبکشت)، کنترل آفات، آلودگی‌ها، بیماریها و … می‌باشد. برای احداث این نوع گلخانه حداقل مساحت که دارای توجیه اقتصادی و مقرون به صرفه باشد، ۵۰۰۰ متر مربع است و برای مساحت‌های بالاتر نیازمند به کنترل بیشتر پارامترهای محیطی می‌باشد.
گلخانه‌ها در حالت کلی میتوان در سه کلاس طبقه‌بندی نمود
1- گلخانه‌های ساده و مرکب که از نظر ساختمانی مورد بررسی قرار گرفته می‌شوند.
2- گلخانه‌های دائمی و موقت که از نظر قابلیت جابجایی مورد بررسی قرار گرفته می‌شوند.
3- گلخانه‌های صنعتی و سنتی که از نظر جنس اسکلت مورد بررسی قرار گرفته می‌شوند.
و همچنین بر اساس شکل ظاهری میتوان در دسته‌بندی‌های سقف شیروانی، سقف قوسی و سقف گنبدی قرار داد.
با توجه به اینکه زمین‌های قابل کشت محدود هستند و در گذر زمان نیز به دلیل کاربری‌های نامناسب و شرایط جوی و محیطی، بسیاری از زمین‌های قابل کشت و حاصل خیز از دست رفته، دچار فرسایش شده و یا آلوده به انواع عوامل بیماری شده‌اند. از سویی کشت فضای باز مشکلات بسیاری دارد به همیت علت تعداد گلخانه‌ها رو به گسترش‌اند و در کشورمان به علت اینکه آب و هوای بسیار مناسب و چهار فصل دارد، چنین شرایط محیطی و منطقه‌ای و ارتباطات زمینی، دریایی و هوایی کمک شایانی به انتقال تولیدات و صادرات محصولات کشاورزی ما خواهد نمود.
