دسته بندی پمپ ها

انواع و اقسام مختلف پمپ در سایز های مختلف در بازار وجود دارد که باعث میشود خریدار در انتخاب پمپ مناسب گمراه شود. به همین علت در این مقاله به دسته بندی پمپ ها پرداخته خواهد شد.

در حالت کلی می توان گفت پمپ ها وسیله ای هستند که سیال را به وسیله عمل مکانیکی از نقطه ای به نقطه ای دیگر به حرکت در می آورند و به دو دسته عمده تقسیم می شوند: دینامیکی و جابجایی مثبت.

تقریباً همه پمپ ها در این دو دسته بندی قرار می گیرند و گروه پمپ های دینامیکی یا جنبشی نیز کاربرد بیشتری دارند. با این حال پمپ های جابجایی مثبت درگستره  وسیع تری از قبیل دنده ای، لوب، پریستالتیک، اسکرو و … وجود دارد.

  • دسته بندی پمپ های دینامیکی:
  • پمپ های جریان شعاعی یا گریز از مرکز
  • پمپ های جریان مختلط
  • پمپ های جریان محوری
  • پمپ های جریان محیطی

رایج ترین نوع در میان پمپ های دینامیکی، سانتریفیوژی  یا گریز از مرکز یا  جریان شعاعی است. این پمپ ها از یک پروانه چرخشی برای ایجاد خلاء برای حرکت مایع استفاده می کنند. پروانه پمپ در داخل محفظه چرخانده شده و فشار را در ورودی کاهش می دهد. این حرکت سپس مایع را به خارج محفظه پمپ می ریزد، که فشار را به اندازه کافی افزایش می دهد تا از تخلیه خارج شود.

  • دسته بندی پمپ های جابجایی مثبت

پمپ های جابجایی مثبت، مایع را به یک محفظه در ورودی می رساند و آن را به یک خروجی برای تخلیه حرکت می دهد. این پمپ ها بیشتر به طور معمول با استفاده از روش چرخشی، متناوب یا دیافراگم سیال را منتقل می کنند.

پمپ های نوع جابجایی مثبت به پمپ هایی اطلاق می شود که در هر کورس کاری که انجام می دهند مقدار مشخصی ازمایع را پمپاژ می کنند و مقدار مایع پمپاژ شده رابطه مستقیم با تعداد کورس های انجام شده دارد. پمپ های جابجایی مثبت به دو گروه عمد تقسیم می شوند:

الف) پمپ های رفت و برگشتی (Reciprocating Pumps)

این نوع از پمپ ها خود به سه دسته کلی تقسیم می شوند:

  • پمپ های پیستونی
  • پمپ های پلانچری
  • پمپ های دیافراگمی

ب) پمپ های دوار (Rotary pump)

اصول کار این نوع پمپ ها براساس حرکت چرخشی دائمی یک یا چند روتور در داخل یک محفظه است که از طرف وروی به طرف خروجی پمپ رانده می شود. این نوع از پمپ ها به دو دسته زیر تقسیم می شوند:

  • پمپ های تک محوری :

پمپ های تک محوری خود به 5 دسته زیر تقسیم میشوند

  • پمپ های پره ای
  • پمپ های پیستونی
  • پمپ های ارتجاعی
  • پمپ های پیچی
  • پمپ های لغزشی
  • پمپ های چند محوری

پمپ های چند محوری به صورت زیر دسته بندی می شوند:

  • چرخ دنده ای (Gear Pump)
  • پره ای (Lobe Pump)
  • پیچی (Screw Pump)
  • پیستون دوار (Circumferential Piston Pump)

تفاوت اصلی بین پمپ های جابجایی مثبت و گریز از مرکز در این نکته است که، پمپ های جابجایی مثبت بدون توجه به فشار در انتهای ورودی، سرعت مایع را با همان سرعت حرکت می دهند که در پمپ های سانتریفیوژی چنین نیست.

پمپ های دینامیکی

الف) سانتریفیوژی

پمپ های سانتریفیوژی به دلیل کارکرد ساده و هزنیه های تولید نسبتاً ارزان پر استفاده ترین نوع از پمپ ها در دنیا هستند. در این پمپ ها افزایش در فشار سیال از ورودی پمپ تا زمان خارج شدن، هنگامی که پمپ کار می کند، ایجاد می شود و این اختلاف فشار، سیال را در سیستم به حرکت وادار می کند.

ب)پمپ های شناور (سامرسیبل):

پمپ های شناور می توانند در حالتی که در آب کاملاً شناور هستند درست عمل کنند. این پمپ ها به شکل غوطه ور داخل مایع قرار می گیرند و به طور خاص برای مبارزه با پدیده کاویتاسیون طراحی شده اند. مدل های جدید تر پمپ های شناور یا سامرسیبل دارای جداکننده آب و روغن هستند که اجازه می دهد آب دوباره به مخزن تزریق شود و این مورد باعث می شود در زمان و هزینه صرفه جویی شود.

پمپ های جابجایی مثبت

الف) پمپ های دیافراگمی

  • با هوا عمل کننده
  • مکانیکی
  • هیدرولیکی
  • الکترومغناطیسی

پمپ های دیافراگمی با هوا عمل کننده ،صرفاً به وسیله هوا کار می کنند و همین امر آنها را برای محیط های سخت و خطرناک مناسب می‌سازد. این پمپ ها همچنین برای انتقال مواد شیمیایی، تولید غذا یا مواردی که سیال در حال پمپاژ حاوی مقادیر بالایی از جامدات یا مواد با ویسکوزیته بالاست، بکار گرفته می شوند.

ب) پمپ دنده ای

پمپ های دنده ای سیال را توسط چرخ دنده هایی منتقل می کنند تا جریانی یکنواخت و بدون پالس ایجاد شود. این پمپ ها قادر هستند که در فشار بالا کار کنند و در پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا کارایی خوبی دارند. پمپ های دنده‌ای داخلی و خارجی دو نوع اصلی از پمپ های دنده ای هستند و تفاوت این دو گروه در جابجایی دنده ها و محل قرارگیری سیال می‌ باشد.

پ)پمپ پریستالتیک

در این پمپ ها سیال داخل یک لوله انعطاف پذیر محبوس می شود. لوله انعطاف پذیر ( تیوب ) داخل محفظه دایروی پمپ قرار دارد. روتور پمپ که تعدادی غلطک، کفشک یا جاروبک به محیط خارجی آن متصل است، وظیفه متراکم کردن تیوب را دارد. زمانیکه روتور می چرخد، قسمتی از تیوب تحت فشار یا بسته شدن قرار می گیرد که این سبب می شود به سیال نیرویی وارد گردد تا داخل تیوب حرکت کند. بعلاوه وقتی تیوب باز می شود و به حالت اولیه اش بر می گردد، سیال به داخل پمپ جریان می یابد. این فرآیند پریستالتیک نام دارد و در بسیاری از سیستم های بیولوژیک استفاده می شود. پمپ های پریستالتیک عموماً برای پمپاژ سیالات تمیز و استریل و یا سیالات خورنده استفاده می شود. چرا که ورود آلودگی در این پمپ ها اتفاق نمی افتد.

ت)پمپ لوب

این نوع پمپ ها با توجه به نحوه پمپاژ کمترین تأثیر را بر روی خواص فیزیکی و مکانیکی سیال گذاشته و در نتیجه می توانند سیالات حساس به تنش برشی مانند شوینده ها، رزین ها، ماست و … را به خوبی پمپاژ نمایند.

ث)پمپ پیستونی

پمپ های پیستونی از دسته پمپ های جابجایی مثبت هستند و با حرکت رفت و برگشتی پیستون عمل پمپاژ سیال انجام میشود. این پمپ ها می تواند در کاربرد های مختلفی همچون پمپاژ رنگ، شکلات و شیرینی استفاده شوند.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

چت با پشتیبانی واتساپ سناپالیز
پیام به پشتیبانی واتساپ