کرم درخت سیب

کرم سیب-سناپالیز

کرم سیب (تخم­خوار سیب) با نام علمی cydia pomonela از جمله آفت­‌های بسیار رایج است که علاوه بر سیب، گلابی، گردو و به را نیز درگیر می­‌کند. این آفت هر ساله زیان هنگفتی به بخش کشاورزی وارد می­‌کند. خسارت وارده به وسیله این آفت مربوط به لاروهای آن بوده که از گوشت و دانه‌­های میوه تغذیه می­‌کنند و علی­رغم تلاش­‌های بسیار برای کنترل این آفت، همچنان کرم سیب در باغات به عنوان آفت کلیدی شناخته می‌­شود.

کرم سیب و روش مقابله با آن

 

در حال حاضر برای کنترل آفت‌­ها روش‌­های شیمیایی مرسو‌‌م‌­تر بوده و هنوز روش‌­های غیرشیمیایی از جایگاه واقعی خود برخوردار نیستند. لارو کرم سیب زمستان را در پناهگاه خود در داخل پیله‌های سفید رنگ ضخیم و زیر پوست تنه درختان و زیر کلوخه‌­ها می‌­گذراند و همزمان با شکوفه کردن درختان سیب در اوایل بهار، لاروها تبدیل به شفیره می‌­شوند و حشرات بالغ ظاهر می‌شوند. حشره کامل، شب پره خاکستری متمایل به قهوه‌­ای است که با بال­‌های باز حدود ۱۹ میلیمتر عرض دارد و با داشتن لکه قهوه‌­ای تیره با جلای فلزی در انتهای بال­‌های جلویی از حشرات نظیر مشخص می‌­شود.

کرم سیب-سناپالیز

این حشرات بالغ با تغذیه از شهد گل­‌ها شروع به تخم­گذاری روی کاسبرگ، گلبرگ، نهنج و حتی سرشاخه هایی معمولاً انفرادی می‌­کنند. لاروهای جوان پس از مختصر تغذیه داخل میوه­‌ها جوان می‌شوند و از گوشت میوه تغذیه می‌­نمایند. لاروهای کامل پس از تغذیه، میوه را ترک نموده و به پناهگاه خود رفته و شروع به تنیدن پیله می‌نمایند. حشرات نسل دوم در تابستان ظاهر می‏‌شوند. تعداد نسل کرم سیب به دو عامل درجه حرارت و طول روشنایی روز بستگی دارد. معمولا لاروهای نسل اول از دم میوه و لاروهای نسل دوم از هرجای دیگر وارد می‌­شوند.

این آفت، آفت کلیدی و در حقیقت وضعیت آن، محور کنترل آفات سیب است. بنابراین معمولاً سعی می‌­شود کنترل دیگر آفات را نیز با تغییر در زمان مبارزه شیمیایی با این آفت هماهنگ کنیم، به نحوی که ضمن کنترل کرم سیب خسارت دیگر آفات نیز حدالمقدور به حد قابل قبول تقلیل یابد. این آفت همچون دیگر آفات دشمنان طبیعی و عوامل کنترل کننده زیادی دارد. ولی متأسفانه دستکاری­‌های بی­‌رویه‌ای که در باغات سیب از ده­‌ها سال پیش شروع شده است، بسیاری از عوامل را قلع و قمع کرده و به اصطلاح تعادل زیست محیطی را برهم زده است. بنابراین در حال حاضر تنها راه کنترل این آفت مبارزه شیمیایی است. اولین آزمایش سم انجام شده علیه آفت، استفاده از ترکیبات شیمیایی را به فاصله دو هفته از یکدیگر از زمان فندقی شدن میوه­‌ها تا زمان برداشت محصول، یعنی حدود هشت نوبت سمپاشی را توصیه کرده است. از اوایل دهه پنجاه و با آمدن تله‌­های فرمونی جنسی، دفعات این سمپاشی‌­ها معقولانه‌­تر و هماهنگ با تعداد نسل‌های آفت انجام شد، ولی متأسفانه به دلایل مطرح شده در ذیل اتکا به داده­‌های این تله­‌ها در بعضی مواقع نیز راهگشا نمی‌­باشد. مثلاً در مواقعی که همزمان با ظهور پروانه­‌های نسل اول آفت با سرمای بهاره مواجه می­‌شویم (سیاه بهار) متأسفانه اکثر افراد تحصیل کرده نیز اشتباه می‌­کنند، زیرا با بروز سرما میانگین حرارتی محیط به کمتر از صفر سقوط کرده و در حقیقت به علت عدم تحرک حشره، شکار تله­‌ها بسیار کم شده یا صفر می­‌شود و ایشان با تصور اینکه نسل اول به پایان رسیده است، مقدمات مبارزه را فراهم می­‌کنند. در حالی­که بلافاصله بعد از برطرف شدن مانع طبیعی مذکور، بقیه جمعیت با تراکم بسیار بالایی ظاهر شده و خسارت خود را وارد خواهد کرد. به همین دلیل علاوه بر داده­‌های تله­‌های فرمونی استفاده از درجه حرارت مؤثر به عنوان مکمل روش فوق استفاده می‌­شود. بنابراین اساس زمان مبارزه وقتی است که این میزان بین 230 تا 285 درجه سانتی­گراد تغییر می­‌کند. بر این اساس هرچه تراکم آفت بیشتر باشد، زمان سمپاشی به حداقل این تعداد نزدیک­تر می­‌شود. همچنین اندازه­‌گیری میانگین قطر میوه‌­ها نیز می­‌تواند در این راه به تعیین زمان دقیق­‌تر مبارزه کمک کند.

به منظور کنترل شیمیایی این آفت می‌­توان از ترکیبات فسفره نفوذی و دیگر ترکیبات توصیه شده استفاده کرد. این قبیل ترکیبات شامل تنظیم کنندگان رشد حشرات، ترکیبات بر اساس نئونیکوتین­‌ها و … می­‌باشند. بدیهی است که با توجه به مکانیسم عمل متفاوت هر کدام از این گروه ترکیبات، زمان استفاده آنها تغییر می‌­یابد.

از جمله سموم پرکاربرد و مؤثر برای مبارزه با کرم سیب می‌­توان به موارد زیر اشاره نمود:

 دیازینون (EC60%) به نسبت 1 در هزار

دیازینون (WP40%) به نسبت 1/5 در هزار

فوزالن (زولون) (EC35%) به نسبت 1/5 در هزار

 آزینفوس متیل (WP20%) به نسبت 2 در هزار

 آزینفوس متیل (گوزاتیون ام) (EC20%) به نسبت 2 در هزار

 اتریمفوس (اکامت) (EC50%) به نسبت 1 در هزار

روش اخلال در جفتگیری

لازم به توضیح است خوشبختانه در سال­‌های اخیر از فرمون­‌های جنسی آفات از جمله کرم سیب نیز به طور مستقیم جهت کنترل آنها استفاده شده است. از جمله این روش­‌ها اخلال در جفتگیری (Mating disruption) و جلب کردن و کشتن (Attract & kill) است.

در روش اخلال در جفتگیری، با اشباع­‌سازی محیط از فرمون جنسی، امکان جفت­‌یابی حشرات نر از بین رفته و در نتیجه جفت­گیری صورت نمی­‌گیرد. در روش دوم، از نوعی ژل که از ترکیب فرمون جنسی و یک حشره­‌کش با دوام ساخته می­‌شود، حشرات نر را جلب و در اثر تماس با ترکیب سمی، آنها را می­‌کشد. کارایی این روش­‌ها به صورت آزمایشی در کشور به اثبات رسیده است. اما لازم است کارهای تحقیقاتی تکمیلی جهت بررسی دوام آن‌ها و کالیبره نمودن­شان از نظر تعداد در واحد سطح در مناطق مختلف به انجام برسد.

4 دیدگاه برای “کرم درخت سیب

  1. هرمز مستوفی گفته:

    سلام ، دوست کارشناسی ادعا دارد که من فقط یک نوبت سمپاشی اولیه را انجام داده سپس برای مراحل بعدی از سیلیکات پتاسیم استفاده میکنم . ایشان میگفتند که سیلیکات پتاسیم با ایجاد لایه ای شیشه ای بر روی میوه مانع ورود لارو آفت به میوه میشود . آیا محقق دیگری هست که چنین ادعایی مطرح کرده باشد ؟

    • Kabiri گفته:

      سلام. وقتتون بخیر باشه.
      سمپاشی رو اگه افت داره، دو الی سه نوبت انجام بدید و بعد یک الی دو نوبت سیلیکات بزنید. سیلیکات بافت رو ضخیم میکنه که ورود لارو حشره به داخل میوه یا تغذیه از برگ به سختی انجام بشه. لایه شیشه ای ایجاد نمیکنه.

    • حميد گفته:

      سیلیکات پتاسیم جلوی تابش شدید افتاب رو میگیره و از سوختگی جلوگیری میکنه و باعث میشه خال روی سیب کمتر و سیب شفافتر بشه ولی ربطی ب لارو سیب نداره و کنترلی هم نمیکنه!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

چت با پشتیبانی واتساپ سناپالیز
پیام به پشتیبانی واتساپ