تفاوت پمپ‌ها در چیست؟

انتخاب پمپ در طراحی سیستم‌های تحت فشار و حتی مصارف خانگی و صنعتی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ زیرا توانایی آنها در انتقال سیال در مسافت‌ها و ارتفاع‌های مختلف، متفاوت است. در صورت انتخاب پمپ نامناسب یا باید متحمل هزینه‌های اضافی خرید شد یا متنظر مشکلات عدیده‌ای در کارکرد پمپ بود. گستره وسیع پمپ‌ها نیز باعث تشدید این سردرگمی در انتخاب می‌شود. ما در این مقاله سعی داریم تعدادی از پمپ‌ها را به طور خلاصه معرفی کنیم. با ما همراه باشید.

انواع پمپ‌ها

پمپ شناور

آرمایس آترونوف در اوایل سال‌های 1910 تصمیم به ساخت دستگاهی گرفت که با شناور شدن در سیال و رفع مشکل مکش اولیه به علت غوطه‌ور بودن در آب، بتواند به راحتی سیال را تا ارتفاع مورد نظر پمپاژ نماید. امروزه پمپ‌های شناور کاربرد بیشتری را در کشاورزی، مراکز تصفیه آب، انتقال آب شور، آتش نشانی، زهکشی، پمپاژ آب زائد و فاضلاب و غیره به خود اختصاص داده‌اند. الکتروپمپ‌های شناور طبق الگوی خاصی آببندی شده‌اند و با طراحی خاصی الکتروموتور شناور با یک پمپ شناور گریز از مرکز کوپله شده است. این طراحی به پمپ شناور این توانایی را می‌دهد که با قرار گرفتن در آب، نیاز به آماده سازی اولیه نداشته باشد و همچنین مزیت دیگر آن کاهش بروز پدیده کاویتاسیون است که منجر به آسیب جدی به پروانه‌های پمپ و از بین رفتن آنها می‌شود. پمپ شناور چاه عمیق، پمپ کف‌کش و پمپ لجن‌کش اصلی‌ترین گونه‌های پمپ شناور به شمار می آیند.

پمپ شناور چاه عمیق

در مواردی برای دسترسی به آب نیاز به حفر چاه‌های بسیار عمیق است، در این شرایط پمپ‌های معمولی جوابگو نخواهند بود. به دلیل طراحی خاص و مستغرق بودن الکتروپمپ‌های شناور چاه عمیق، یک پمپ شناور متعارف می‌تواند آب را تا سطحی در حدود 130 متر نیز به راحتی انتقال دهد. باید توجه داشت که این عدد برای پمپ‌های شناور چاه عمیق معمولی است و به راحتی می‌توان از مدل‌های بزرگ‌تر این الکتروپمپ‌ها برای انتقال آب به سطح زمین استفاده کرد. برای متراژهای بالاتر و یا مصارفی که نیازمند پمپاژهای قوی‌تر هستند مانند صنایع نفت و استخراج آن، الکتروپمپ‌های شناور چاه عمیق بهترین گزینه برای انتقال سیال با رعایت تمهیدات خاص می‌باشند.

پمپ شناور کوزه‌ای

یکی از پر کاربردترین پمپ‌های مورد استفاده در بخش‌های مختلف زندگی امروزه ما پمپ‌های کوزه‌ای هستند. این پمپ‌ها نام خود را وام دار پروانه ویژه خود یعنی پروانه جریان مختلط (mixed flow) هستند. پمپ شناور کوزه‌ای از یک پمپ شناور که مجهز به پروانه‌های جریان مختلط بوده و با یک الکتروموتور شناور کوپله شده تشکیل می‌شود، اما تفاوت آن با سایر انواع پمپ شناور در نوع پروانه‌های آن می‌باشد. در پمپ‌های شناور کوزه‌ای که معمولاً از نوع مولتی استیج می‌باشند، پروانه و پره‌های هدایت جریان، منجر به جابه جایی سیال در هر دو جهت، به عبارتی محوری و شعاعی، می‌شود. در واقع در این فرآیند سیال از ورودی پمپ به صورت موازی با شفت وارد پروانه شده و به طور زاویه‌دار از آن خارج می‌گردد و اگر پمپ شناور از نوع مولتی استیج باشد، این اتفاق به تعداد استیج‌ها تکرار شده و نهایتاً با دبی و فشار زیاد از لوله خروجی به بیرون تراوش می‌کند. این جابجایی ناشی از تغییر اندازه حرکت سیال توسط پروانه و بیرون راندن همزمان سیال از محفظه ناقوسی شکل پمپ می‌باشد. در واقع با ترکیب حرکت‌های سیال به صورت محوری و شعاعی با یکدیگر، پمپ جریان مختلط یا کوزه‌ای نسبت به پمپ جریان محوری هد بیشتری به سیال خروجی می‌دهد.

پمپ کف‌کش

از پمپ کف‌کش مانند سایر پمپ‌ها برای جا به جایی مایعاتی که به طورکلی فاقد ذرات جامد و آسیب رسان به پمپ است، استفاده می‌شود و نحوه عملکرد این محصولات بسیار مشابه با سایر پمپ هاست. پمپ کف‌کش داخل مخزنی که می‌خواهید سیال (مانند آب یا پساب فاقد ذرات جامد) را از آن منبع تخلیه کنید به طور کامل قرار می‌گیرد؛ به عبارت بهتر در آن غرق می‌شود. اما برای توضیح کلی عملکرد کف‌کش‌ها باید دانست که درون این پمپ پروانه‌هایی وجود دارند که با روشن شدن موتور این پروانه‌ها به گردش در آمده و قدرت مکش لازم را در پمپ به وجود می‌آورند. این پروانه‌ها با گردش خود اختلاف فشاری در پمپ ایجاد می‌کنند که این اختلاف فشار باعث پمپاژ شدن آب به درون لوله‌های تخلیه فاضلاب می‌شود. میزان قدرت موتور و نوع طراحی کف‌کش و پروانه‌های آن از عوامل مهم تأثیرگذار بر میزان هد و دبی این الکتروپمپ شناور می‌باشد. هر چه تعداد پروانه‌ها بیشتر باشد میزان قدرت مکشی پمپ بیشتر می‌شود. حتماً باید دقت شود که این پمپ‌ها در مخزن پر از مایع قرار بگیرند، زیرا نبود آب در پمپ موجب صدمه به پمپ یا حتی سوختن موتور می‌شود.

پمپ لجن‌کش

منظور از لجن در نام این پمپ‌ها هر ماده جامدی اعم از سنگ، گل و لای، پلاستیک، پارچه و هر جسم جامد دیگری است که ممکن است درون مایع قرار داشته باشد و ویسکوزیته آن را بالا ببرد. پمپ لجن‌کش از نوع پمپ‌های شناور است، زیرا این پمپ به طور کامل درون منبع سیال قرار می‌گیرد و به اصطلاح علمی‌تر، درون مایع مستغرق هستند. خصوصیاتی که در این پمپ وجود دارد و باعث تمایز این پمپ از سایر پمپ‌ها شده است، عبارتند از: پروانه‌های متفاوتی که در ساختار این پمپ به کار رفته است که از مسدود شدن پمپ جلوگیری می‌کند. جنس موادی که در بدنه این پمپ به کار رفته است که برای محیط های متفاوتی تعبیه شده‌اند. جنس بدنه این پمپ از پلاستیک فشرده شده، آلومینیوم، استیل و چدن است که هر چه محیط از درصد خورندگی یا به اصطلاح PH کمتری برخوردار باشد، از مواد سبک‌تر مثل پلاستیک و آلومینیوم برای بدنه می‌شود، بهره برد. نوع طراحی بدنه پمپ با سایر پمپ‌ها اندکی متفاوت است. به این صورت که درون بدنه این پمپ فضایی خالی تعبیه شده است که ورود مواد جامد باعث مسدودی پمپ نشود. پمپ‌های لجن‌کش در ابعاد کوچک برای استفاده در فاضلاب خانگی و در ابعاد بزرگ‌تر برای بخش‌های صنعتی تولید می‌شوند. در بخش های خانگی از این پمپ برای انتقال فاضلاب‌ها به مخزن فاضلاب شهری استفاده می‌شود و پمپ معمولاً در زیر زمین خانه‌ها نصب می‌شوند و فاضلاب‌ها را به جایی خارج از ساختمان انتقال می‌دهد. لازم به ذکر است که پمپ‌های لجن‌کش به علت مکش از انتها توانایی فعالیت در منابعی را دارند که ارتفاع سیال بسیار کم است و در حقیقت یکی از کاربردهای اصلی این پمپ‌ها تخلیه یک مکان از مایعات است، که این مایعات می‌تواند تخلیه آب ناشی از برف و باران، سیلاب و یا آب استخرها باشد. در هر بخشی که آب خالص نباشد (حاوی ذرات معلق باشد) استفاده از پمپ لجن‌کش ناگزیر به نظر می‌رسد.

پمپ فشار قوی

در حالت کلی یک پمپ فشار قوی متشکل از یک پمپ گریز از مرکز است که از چند طبقه بسته به ارتفاعی که نیاز است سیال پمپاژ گردد، می‌باشد. ارتفاعی که سیال می‌بایست پمپاژ شود در واقع همان اندازه فشار استاتیکی است که به صورت افقی و عمودی منجر به انتقال سیال یا آب خواهد شد. پمپ فشار قوی یکی از انواع پمپی است که فشار زیادی را در دبی‌های کم فراهم می‌کند و در واقع وجود طبقات زیاد در این پمپ امکان ایجاد فشار بیشتر را فراهم کرده است. ساختار و طراحی کاربردی این پمپ‌ها کاربری فراوانی را برای این پمپ در مواردی از جمله تأمین آب شهری، زهکشی، خنک‌سازی و آبرسانی در فعالیت‌ها و مصارف صنعتی، استفاده از پمپ به عنوان بوستر پمپ، آبیاری بارانی، پمپاژ آب راکد و البته استفاده از آن به عنوان پمپ تغذیه دیگ بخار برای تأمین آب گرم در تأسیسات صنعتی و در نهایت در بخش آتش نشانی برای اطفای حریق فراهم کرده است.

پمپ گریز از مرکز

این پمپ یک طبقه دارای یک محفظه مکش است که وقتی پروانه‌ها به حرکت در می‌آیند یک نیروی گریز از مرکز ایجاد می‌شود که باعث می‌شود مرکز پروانه دارای فشار صفر باشد و همین مسأله خلائی ایجاد می‌نماید که سیال را به درون خود می‌کشد. پس از ورود سیال به پمپ، سیال در راستای تیغه‌های پروانه به حرکت در می‌آید و در نتیجه به سمت محیط پروانه که دارای فشار بیشتری است کشیده می‌شود. وقتی سیال به محیط پروانه می‌رسد با سرعت و فشار مشخص از پروانه خارج گشته و به درون محفظه حلزونی پرتاب می‌شوند. حلزونی همانطور که گفته شد نقش یک دیفیوزر را ایفا می‌کند. پمپ‌های گریز از مرکز کاربرد فراوانی در بخش صنعت، معدن، کشاورزی به خصوص در قسمت آبیاری زمین‌های کشاورزی، باغات و زمین‌های زراعی و از طرفی زهکشی زمین‌ها دارند. همچنین برای خنک سازی فرایند استخراج در معادن نیز به کار می‌روند و به دلیل کارایی بالا و همچنین تلفات کم انرژی، از نظر اقتصادی به صرفه هستند.

جهت بررسی و خرید انواع پمپ اینجا کلیک نمایید.